Kar Kaybı Sigortası

Kar Kaybı Sigortası

Bir işletmede yangın ve diğer riskler sonucu meydana gelen maddi hasar, yangın poliçesi ile karşılanır. Ancak bu hasarın gerçekleşmesi nedeniyle işin durmasından doğacak kayıpları (ciro düşmesi, masraf artışı vb.) kâr kaybı sigortası karşılar.

Bu sigorta ile kar kaybı teminatı verilecek durumlar, ilgili yangın sigorta sözleşmesinde teminat altına alınmış olan haller arasından, sigorta ettiren ile sigortacı tarafından serbestçe belirlenir.

Yangına bağlı kar kaybı sigortasında, hasarın meydana geldiği andan, ticari faaliyetin durma veya aksaması tamamen giderilerek normal faaliyete devam olunmasına kadar geçecek süre içinde ve poliçede belirtilen azami tazminat süresini aşmamak kaydıyla, meydana gelecek kar kaybı ödenir. Sigortacının sorumluluğu, sigorta poliçesinde belirtilen sigorta bedeliyle sınırlıdır. Sigortalı, hasar anında ticari faaliyetine imkanlar ölçüsünde devam ederek kar kaybını önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yönelik önlemleri almakla yükümlüdür. Acil önlemlere ve sigortacı tarafından alınması istenilen önlemlere ilişkin giderler, sigortacı tarafından ödenir. Poliçede aksi kararlaştırılmadıkça sigorta bedeli brüt kardır.

Yangına Bağlı Kar Kaybı Sigortası Genel Şartları

A- Sigortanın Kapsamı

A.1- Sigortanın Konusu

Bu sigorta ile; bir ticari faaliyetin yürütülmesinde kullanılan taşınır ve taşınmaz değerlerde, bir yangın sigorta sözleşmesi kapsamında teminat altına alınan risklerin gerçekleşmesi ile ortaya çıkan hasar ve kayıplar sonucu, ticari faaliyetin kısmen veya tamamen durması veya aksaması nedeniyle oluşan kar kayıpları, sigortacı tarafından poliçede belirtilen sigorta bedeline kadar teminat altına alınmıştır.

Sigortacının kar kaybı sigortası kapsamında ödeme yapması için sigortalının ticari faaliyeti yürütürken kullandığı bina, makine, donanım, demirbaş ve emtianın geçerli bir yangın sigorta sözleşmesinin teminat altına aldığı risklerin gerçekleşmesi sonucu hasara uğraması ve meydana gelen zararların ilgili sigortacı tarafından tazmin edilmiş veya sorumluluğunun kabul edilmiş olması şarttır.

Bu sigortanın uygulanmasında ticari faaliyet, kazanç sağlamak amacıyla yürütülen her tür faaliyet olarak; kar kaybı ise ticari faaliyetin durması ya da aksaması sonucunda, tazminat süresi içinde kalmak kaydıyla ciroda meydana gelen azalmadan ve bu azalmayı önlemeye yönelik işletme maliyetindeki artıştan kaynaklanan brüt kar kaybı olarak anlaşılır.

A.2- Teminatın Kapsamı

Bu sigorta ile, kar kaybı teminatı verilecek durumlar, ilgili yangın sigorta sözleşmesinde teminat altına alınmış olan haller arasından, sigorta ettiren ile sigortacı tarafından serbestçe kararlaştırılır.

A.3- Tazminat Süresi

Sigortacı, A.l maddesinin ikinci fıkrasındaki şartların gerçekleşmesi kaydıyla, hasarın meydana geldiği andan, ticari faaliyetin durma veya aksamasının tamamen giderildiği ana kadar geçecek süre içinde ve poliçede belirtilen azami tazminat süresini aşmamak kaydıyla, meydana gelecek kar kaybından sorumludur. Azami tazminat süresi poliçeye yazılır.

A.4- Teminat Dışında Kalan Haller

Aşağıdaki haller bu sigortanın teminat kapsamı dışındadır.

4.1. İlgili yangın sigorta sözleşmesi ve yangın sigortası genel şartları hükümleri uyarınca teminat altına alınmamış hallerden meydana gelen kar kaybı.
4.2 Sigorta ettiren ile sigortacı arasında kararlaştırılarak kâr kaybı poliçesinde belirtilmiş olan haller dışında kalan rizikolardan kaynaklanan kâr kayıpları.
4.3. Sigortalının iflası veya işletmenin faaliyetine son verilmesinden sonra oluşan kâr kayıpları.

A.5- Sigortacının Sorumluluğu

Sigortacının sorumluluğu, sigorta poliçesinde belirtilen sigorta bedeliyle sınırlıdır. Sigorta bedeli, taraflar arasında aksi kararlaştırılmadıkça bu genel şartlarda belirtilen esaslara göre hesaplanan brüt kârdır.

A.6- Eksik Sigorta

Sigorta bedeli (brüt kâr) ve ciro tespit edilirken işyerinin tazminat süresine ilişkin tahmini cirosu esas alınır. Ciro esas alınarak hesaplanan sigorta bedeli, üçer aylık dönemler itibariyle revize edilebilir. Aksi kararlaştırılmadıkça sigorta bedelinin, brüt kar oranının senelik ciroya veya tazminat süresi 12 aydan fazla ise standart ciroya uygulanması sonucu elde edilen miktardan az olması halinde, tazminat aralarındaki orana göre azaltılır.

Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini yukarıda belirtilen oran dikkate alınmaksızın, sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir. Sigortalı veya sigorta ettiren, sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini rizikonun gerçekleşmesinden önce sigortacıya noter protestosu ile bildirdiği takdirde bildirim gününü takip eden günden itibaren sözleşme hükümleri kendiliğinden, sigortacının sigorta bedelini aşmayan zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur. Sigortalı, sigortacı tarafından talep edilen prim farkını, esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca öder.

A.7- Aşkın Sigorta

Sigorta bedeli veya sigortacının zarar dolayısıyla ödemeyi kararlaştırdığı miktarın, brüt kar oranının senelik ciroya veya tazminat süresi 12 aydan fazla ise standart ciroya uygulanması sonucu elde edilen miktarı aşması halinde, sigortanın bu miktarı aşan kısmı geçersizdir.

Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ihbar eder, sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını indirerek fazlasını sigortalıya iade eder.

A.8- Muafiyetler

Sigorta ettiren ve sigortacı kâr kaybının belli bir miktarının, belli bir yüzdesinin ve/veya 72 saatten az olmaması şartıyla belli bir süresinin tazmin edilmemesi hususlarında anlaşabilirler.

Bu şekilde belirlenen muafiyetler poliçeye yazılır.

A.9- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu

Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihi olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saatiyle öğlen saat 12.00'de başlar ve öğlen saat 12.00'de sona erer.

B- Hasar ve Tazminat

B.l- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin ve/veya Sigortalının Yükümlülükleri

Sigorta ettiren ve/veya sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
1.1- Rizikonun gerçekleştiğini öğrenir öğrenmez ve her halde bu tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigortacıyı durumdan haberdar etmek,
1.2- Rizikonun gerçekleşmesinden hasarın tahmin ve takdir edilmesine kadar geçen zaman içinde, işletmedeki aksamayı veya durmayı ortadan kaldırmak veya en aza indirmek üzere sigortalı değilmişcesine gereken önlemleri almak ve sigortacı tarafından bu amaçla verilen talimatlara uymak,
1.3- Zarar tespit ve takdir edilinceye kadar zarar ve kayıpların meydana geldiği yerde, zorunlu haller dışında, hasarın saptanmasını güçleştirecek ya da hasar miktarını artıracak nitelikte herhangi bir değişiklik yapmamak, 1.4- Tazminat talebinin incelenmesiyle ilgili olarak sigortacı tarafından talep edilecek muhasebe defter ve kayıtlarını, makbuz ve faturaları, bilanço ve diğer belgeleri, gereken bilgi ve açıklamayı, her türlü delili ve rücu hakkının kullanılması açısından gerekli diğer bilgi ve belgeleri gideri kendine ait olmak üzere temin etmek,
1.5- Tazmin yükümlülüğü, tazminat miktarı ve rücu haklarının tayini amacıyla, sigortacının ya da yetkili kıldığı temsilci ya da temsilcilerinin sigorta konusu değerler ve bunlara ilişkin belgeler üzerinde yapacakları incelemelere izin vermek, 1.6- Kar kaybına neden olan doğrudan zararları temin eden sigorta sözleşmelerinden ve varsa sigorta konusuyla ilgili diğer sigorta sözleşmelerinden sigortacıyı haberdar etmek,
1.7- Bu genel şartların A.3 maddesi uyarınca tespit edilen tazminat süresinin bitiminde, yahut dönemler itibariyle ödeme kararlaştırılmışsa her dönem sonunda en geç 30 gün içinde ayrıntılı tazminat talebini sigortacıya yazılı olarak vermek.

B.2- Kar Kaybını Azaltıcı Önlemler

Sigorta ettiren ve/veya sigortalı, işbu sözleşme ile temin olunan rizikonun gerçekleşmesi halinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yarayacak önlemler ile sigortacı tarafından bu yönde alınması istenen önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemlerden doğan masraflara ilişkin giderler bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir. Bu önlemler alınmadığı takdirde, sigorta ettiren ve/veya sigortalının kusuru halinde, kusurun ağırlığına göre sigortacının ödemekle yükümlü olduğu bedel indirilir. Eksik sigorta var ise, sigortacı bu masrafları, A.6 maddesinde belirtilen orana göre azaltarak öder.

B.3- Alternatif İşyerinde Faaliyet

Tazminat süresi içinde sigortalının faaliyetini sözleşmede tanımlanandan farklı bir işyerinde yürütmesi veya bu faaliyetin sigortalı adına başkalarınca sürdürülmesi durumunda, elde edilen gelir, sigortalının tazminat süresi boyunca temin ettiği cironun hesaplanmasında dikkate alınır.

B.4- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Hakları ve Yükümlülükleri

Riziko gerçekleştiğinde sigortacı veya yetkili kıldığı kimseler, kar kaybını azaltmak amacıyla makul ve uygun şekillerde, zararın meydana geldiği yerlere girebilirler. Sigortacı bu şekilde hareket etmekle herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenmiş olmaz ve poliçe hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz.

Sigortacı hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren en geç 30 gün içinde gerekli incelemelerini tamamlayıp hasar ve tazminat miktarını tespit ederek sigorta ettirene ve/veya sigortalıya bildirmek zorundadır.

B.5- Hasarın Tespiti

Bu sözleşme ile temin edilmiş kar kaybının ve kar kaybını önlemeye ya da azaltmaya yönelik işletme maliyetindeki artışın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir.

Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini için hakem-bilirkişilere gidilmesini kararlaştırabilirler; bu husus bir tutanakla tespit edilir. Bu takdirde zarar miktarı aşağıdaki esaslara uyularak saptanır ve sigortacıdan tazminat talep edilmesi halinde, zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi kararı tazminatın saptanmasında esas teşkil eder. Tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihten, diğer halde ise üçüncü hakem bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içinde ve her halde kar kaybına neden olan olaya ilişkin tazminat süresinin bittiği tarihten itibaren altı ay içinde raporun tebliğ edilmemesi halinde, taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler.

Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu C.5 maddesinde belirtilen esaslara uygun olarak diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişiler ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bu durumu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşmazlığın sınırları içinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişilerin kararları tek bir raporda toplanır ve taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.

Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından ve uzman kişiler arasından seçilir.

Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı gerekçesiyle ve hakem- bilirkişinin kimliğinin öğrenildiği tarihten itibaren yedi gün içinde itiraz olunabilir. Süresinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer.Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilirse, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kalınan yerden devam edilir.

Sigorta ettirenin ve/veya sigortalının ölümü, seçtiği hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez.

Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile bu saptamada kullanılacak kayıt ve belgelerin kendilerine verilmesini isteyebilir, hasar yerinde incelemede bulunabilirler.

Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin, zarar miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına, ancak tespit edilen zarar miktarının gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu gerekçesiyle ve bu kararların tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde, rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemede itiraz edilebilir.

Taraflar seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve giderlerini kendileri öder. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve giderleri ise taraflarca yarı yarıya ödenir.

Zarar miktarının saptanması, bu sözleşme ve mevzuattaki mevcut hüküm ve şartların ileri sürülmesini etkilemez.

B.6- Tazminatın Hesabı

Sözleşmede sigortalının ticari faaliyetinin özelliği gereği ayrı bir hesap tarzı belirtilmedikçe ve tanımlama yapılmadıkça sigorta tazminatı; cirodaki azalma ve iş maliyetindeki artış sonucu ortaya çıkan brüt kar kaybından, tazminat süresi içinde brüt kardan ödenmesi gereken, ancak hasar nedeniyle ödenmeyen veya tasarruf edilen işletme giderleri düşülerek hesaplanır.

Cirodaki Azalma Sonucu Meydana Gelen Brüt Kar Kaybı: Brüt kar oranının, tazminat süresi içinde ve hasar sebebiyle azalmış olan ciro miktarına (standart ciro ile elde edilen ciro arasındaki farka) uygulanmasından elde edilen miktardır.

İşletme Maliyetindeki Artıştan Kaynaklanan Brüt Kar Kaybı: Cirodaki azalmayı önlemek amacıyla gerekli ve kabul edilebilir nitelikteki maliyet artışıdır. Ancak bu artışın, tazminat süresi içinde yapılmış olması ve azalması önlenen ciro miktarına brüt kar oranının uygulanmasıyla elde edilecek tutarı aşmaması gerekir.

Poliçede yer alan tüm hesaplamalarda Katma Değer Vergisi hariç tutulur.